Lean is een filosofie uit de managementwetenschappen die zoveel mogelijk verspilling wil tegengaan in bedrijfs- en productie processen. Verspillingen zijn te omschrijven als de activiteiten in bedrijven die weinig waarde toevoegen volgens klanten en waarvoor hij/zij dus ook niet wil betalen. Lean richt zich verder op de reductie van doorlooptijden van productieprocessen (van begin tot eind). Het doel van een cursus is doorgaans het mogelijk maken van een succesvolle uitvoering van de zogenoemde lean technologie. Hiermee kan een aanzienlijke verbetering van de winstgevendheid en bedrijfsresultaat verwezenlijkt worden. Cursussen lean zijn er in verschillende gradaties/ niveaus; te weten: white belt (instapniveau), yellow belt, green belt en black belt (eindniveau).
Wat is een cursus lean ?
Wanneer er een cursus lean wordt gevolgd, wordt er geleerd om met zo min mogelijk inzet van middelen, mensen en processen systematisch te ontwikkelen en te verbeteren op een continue basis teneinde hiermee waarde en welvaart te brengen. Lean bestaat grosso modo uit vijf basisprincipes: (1) Behoefte-identificatie: een bedrijf dient de wens van de klant vast te stellen en het beeld dat deze van waarde heeft, identificeren. (2) Bedrijven dienen de waardestroom van processen vast te stellen en verspillingen hierbinnen tegen te gaan. (3) Bedrijven dienen een continu flow/ doorstroming (zonder onderbreking) van een product of dienst te creëren. (4) Bedrijven dienen overproductie voor te zijn. Hierbij dienen zij uit te gaan van een pull-benadering (en geen push-benadering). (5) Bedrijven dienen een cultuur te creëren van continue verbetering. Er dient een verankerd streven naar perfectie te zijn.
Welk doel dient een lean cursus?
Het doel van lean management of de lean filosofie, is het creëren van een continue verbetercultuur om hiermee uiteindelijk de beste te kunnen/ willen zijn. ”Het beste” wordt dan gedefinieerd als het in staat zijn om maximale waarde leveren aan de klant tegen zo minimaal mogelijke kosten (door processen zo efficiënt mogelijk in te richten). De intentie van lean is om bedrijven zo succesvol te maken, vergelijkbaar met dat van Toyota. Lean heeft voor Toyota drie belangrijke doelen verwezenlijkt namelijk: een continu verbetercultuur, diep respect voor de mensen en een waardevol/ betekenisvol resultaat. Deze drie peilers kunnen ook als leidraad voor lean worden aangehouden/ gezien.
Waarom is een het belangrijk ?
Het volgen van een cursus kan om uiteenlopende redenen belangrijk zijn. Voor een individuele persoon, een team/afdeling of voor de organisatie als geheel. Maar wat lean objectief belangrijk maakt, is het streven naar betekenisvolle resultaten voor bedrijven. Dit dient bereikt te worden via te leveren klantwaarde (door continu verbetering). Dit resulteert (als het goed wordt uitgevoerd) in een product of dienst wat gewaardeerd wordt door de klant. Op zichzelf is dit natuurlijk een nobel en eerlijk streven. Een gunstig bijeffect is dat dit ook nog eens goed geld kan opleveren voor bedrijven die in staat zijn gebleken dit in te bedden in hun bedrijf.
Voor wie is het geschikt ?
Een lean cursus is in de basis geschikt voor iedereen die hier interesse in heeft. Voor een ieder die zaken wil veranderen in organisaties cq wil/ kan verbeteren, is een cursus lean potentieel van toegevoegde waarde. Het is uiteraard wel belangrijk om voor de juiste cursus te kiezen. Een en ander is afhankelijk van de reeds aanwezige leankennis. Zo is het niet aan te bevelen om als beginner in te stromen in een black bbelt cursus. Dit type cursus is voor gevorderden bedoeld. Andersom is het ook niet handig als gevorderden instromen in een basiscursus. Voor het overige is het handig als deelnemers een leidinggevende/ ondernemende / management-rol hebben binnen hun bedrijf en de mogelijkheid hebben om in te grijpen/ bij te sturen in organisatieprocessen. Het hebben van relevante werkervaring eigenlijk wel een must.
Wat levert het op?
Wanneer een cursus met goed gevolg wordt afgerond, hebben deelnemers doorgaans kennis en kunde opgedaan over de volgende zaken. Er is kennis over de belangrijkste lean instrumenten en technieken en men weet hoe deze ingezet kunnen worden. Er is kennis over de mogelijkheden die lean biedt voor de eigen organisatie en er is kennis over het vertalen van algemene leankennis naar concrete implementatieplannen. Er is inzicht over de do’s en dont’s qua lean-implementatie en men heeft doorgaans kennis van diverse managementstijlen en inzicht in welke het best te hanteren is, teneinde mensen mee te krijgen in een verandertraject. Tot slot heeft men vaak inzicht opgedaan over de eigen effectiviteit en werkwijze als leanspecialist en heeft men de cursus afgerond met een toets/ praktijkcase. Met het behaalde certificaat/ diploma, heeft men een bepaalde lean-graad behaald en kan men potentieel door naar een volgende cursus met een hoger niveau. (Bijvoorbeeld: white, green, organge, yellow, black belt)
Wat zijn de verschillen tussen diverse cursussen lean ?
Er zijn in de basis een vijftal verschillen (in niveau) tussen leancursussen. Uiteraard zijn er nog meer verschillen te nomeen op variabelen als kwaliteit, prijs, opzet, etcetera. Deze blijven echter buiten de scope van deze vergelijking. Er bestaan een vijftal lean-niveaus White Belt, Yellow Belt, Orange Belt, Green Belt en Black Belt.
White Belt
Tijdens een white belt (introductie) training wordt kennisgemaakt met Lean en wordt het fundament gelegd om een goede start te kunnen maken met een potentiële leancarrière. Doorgaans is er aandacht voor de waarde van lean voor jezelf, klanten en/ of bedrijven. Daarnaast wordt er vaak uitleg gegeven over wat ”white belt” zoal behelst.
Yellow Belt
Dit de eerste belt die behaald kan worden in betrekkelijk weinig tijd. Een Yellow Belt duurt normaal gesproken 1 tot 2 dagen, en in sommige gevallen zelfs maar een halve dag. Een 2-daagse training Yellow Belt wordt ook wel Orange Belt genoemd. Dit soort cursussen zijn bedoeld als kennismaking met Lean Six Sigma. Het is een zogenoemde bewustwordingstraining waarbij er geproefd kan worden aan diverse Lean-principes en instrumenten die gebruikt worden. Bij dit soort trainingen vind geen examinering plaats.
Orange Belt
Deze cursus heeft een duur van 2 tot maximaal 5 dagen en kan gevolgd worden zonder Yellow Belt vooropleiding. Het belangrijkste verschil met de Yellow Belt is dat je bij Orange Belt zeker minimaal twee dagen bezig bent. Er wordt bij dit soort cursussen dan ook wat dieper en uitgebreider ingegaan op de diverse lean principes en -instrumenten. Na succesvolle afronding van deze cursus weet men doorgaans wat Lean inhoud en of men hiermee verder wil of niet. Daarnaast heeft men gereedschap in handen gekregen waarmee zelf aan de slag kan worden gegaan. Bij deze cursus wordt er af en toe een examen afgenomen.
Green Belt
De Green Belt is bedoeld voor de ervaren verbeterprofessional die verder wil met verbetertrajecten binnen zijn/haar bedrijf. Er kan begonnen worden met deze cursus zonder Yellow of Orange Belt-graad. Er zijn twee varianten Green Belt te volgen: Lean of de Lean Six Sigma Green Belt. De Lean Green Belt duurt over het algemeen zes dagen en de Lean Six Sigma Green Belt duurt doorgaans acht tot tien dagen. Het grootste verschil tussen deze varianten is, dat het bij de Lean Six Sigma variant meer over meten en statistiek gaat. De insteek van deze cursus is dat men na afronding van de cursus zelfstandig aan de slag gaat met een verbetertraject. De cursus wordt afgesloten met een examen.
Black Belt
De Black Belt is voor de full time verbeteraar die helemaal klaar is voor een volgende stap in zijn carriere en graag grote verbeterprojecten wil gaan leiden. Wat er bij deze cursus extra bij komt kijken, is het zogenoemde faciliteren, coachen en managen van veranderprocessen. Daarnaast wordt er nader ingezoomd op diverse lean-instrumenten en worden nieuwe methodes behandeld. De Black Belt cursus duurt doorgaans achttien tot twintig dagen en wordt wederom afgesloten met een examen.
Hoeveel kost een cursus?
Er zijn veel verschillende typen cursussen lean waardoor er geen eenduidige prijs af te geven is. Dit komt omdat er veel variabelen zijn. Er zijn 1 daagse (introductie)cursussen, welke tegen minimale kosten gevolgd kunnen worden. Sommige zijn zelfs gratis. Vaak worden dit soort cursussen gegeven door bedrijven die lean kunnen/ willen implementeren en gratis cursussen aanbieden als (verkapte) promotie voor hun diensten. Daarnaast zijn er ook veel meerdaagse cursussen of zelfs cursussen die een half jaar of langer duren. Sommige cursussen hebben ook nog eens allerhande bedrijfsbezoeken in de curricula opgenomen, wat logischerwijs ook weer prijsverhogend werkt. Tot slot zijn er cursussen met examens en cursussen zonder examens. En zijn er cursussen die door professoren worden verzorgd en cursussen die door docenten van mindere statuur worden verzorgd. Dit alles zorgt ervoor dat er veel verschil zit in de kosten. In de basis zou echter wel gesteld kunnen worden dat een 1 daagse (introductie) cursus, ongeveer tussen de 500 en 750 euro kost. Mocht u dit overwegen, dan zou u hier voorzichtig rekening kunnen houden.
Redactie UBS Plus / Utrecht Business School
Dit artikel is geschreven door de redactie van inspiratieplatform UBS Plus. Het platform is bedoeld om professionals te inspireren en te motiveren bij het veranderen van uzelf, uw team of uw organisatie naar nieuwe gewenste situaties. UBS Plus is een initiatief van Utrecht Business School. Utrecht Business School is de business school voor management executives en business leaders in Nederland. Wij leiden onze deelnemers op tot zwaardere professionals en bereiden ze voor op een volgende stap in hun carrière. Dit doen we op de vakgebieden finance & accounting, marketing en communicatie, it en crm, bedrijfskunde, strategie, hrm, inkoop en management & leadership. Voor vragen, advies of meer informatie over Utrecht Business School contact de redactie en/ of bekijk de video hiernaast.