De arbeidsmarkt verandert. Zo ook de eisen die worden gesteld aan medewerkers binnen een organisatie. De competenties die gister belangrijk waren, kunnen morgen overbodig zijn. Natuurlijk is dit enigszins overdreven, maar dat weerhield mij er niet van om deze belangrijke vraag te stellen: “Zijn we vandaag klaar voor de benodigde competenties van de toekomst?”

Ontwikkelingen als robots, autonoom transport, biotechnologie en kunstmatige intelligentie geven vorm aan de manier waarop we in deze tijd en de toekomst leven en werken. Sommige beroepen verdwijnen of maken plaats voor nieuwe beroepen. Wat in ieder geval vaststaat is dat toekomstige werknemers die langer op de arbeidsmarkt willen blijven, zich, om aan de benodigde capaciteiten te kunnen voldoen, vaker moeten aanpassen. Zij hebben een leven lang leren voor zich.

Onmisbare competenties 

Kunnen we dan nu al iets zeggen over wat in de toekomst van medewerkers wordt verwacht? Volgens het Institute for the Future¹ wel. Zij hebben onderzocht welke competenties van belang zijn op de arbeidsmarkt.

1. Probleemoplossend vermogen

Onder het probleemoplossend vermogen verstaan we het vermogen om problemen te signaleren en tot een plan komen om deze problemen op te lossen. Doordat de wereld steeds complexer wordt, krijgen medewerkers steeds vaker te maken met gecompliceerde vraagstukken. Het is van belang dat medewerkers dan in staat zijn om de problemen te analyseren en het vraagstuk strategisch aan kunnen pakken. 

2. Samenwerkend vermogen

In een volledig globaal verbonden wereld, wordt van medewerkers verwacht dat zij in staat zijn om in elke omgeving te functioneren. Dit vergt taalvaardigheden en aanpassingsvermogen, maar doet ook een beroep op het samenwerkend vermogen.

3. Sociale intelligentie

Sociale intelligentie is het begrijpen wat verschillende doelgroepen willen en wat hen tot acties aanzet. Het is belangrijk om tot de kern van de wensen en behoeften van de doelgroep te komen zodat snel gereageerd kan worden op de signalen die de verschillende doelgroepen afgeven. Aangezien computers nog niet volledig in staat zijn om sociale intelligentie toe te passen, blijven medewerkers hierin belangrijk. Medewerkers zijn namelijk in staat om emoties van anderen op te vangen en het gedrag, de toon en woorden in de context van hun omgeving te plaatsen.

4. Creativiteit

Met creatieve medewerkers in dienst, sta je als organisatie open voor andere benaderingswijzen en ben je in staat om iets op meerdere manieren uit te voeren. Je kunt als organisatie buiten bestaande kaders denken en daardoor met verrassende oplossingen komen die sterk afwijken van de gebruikelijke benadering.

5. Computational thinking

Computational thinking is de competentie om datagegevens te kunnen verwerken en deze gegevens om te zetten in concepten. Met de digitalisering en technologisering komt steeds meer en specifiekere data de organisatie binnen. Het inzetten van de juiste digitale tools en problemen in een snel veranderende digitale omgeving kunnen vertalen naar concepten, vraagt om uitgebreide kennis van dataverzameling en dataverwerking. Medewerkers die hier goed mee overweg kunnen, worden hierdoor alsmaar waardevoller voor innovatieve organisaties.

6. Inzicht in nieuwe media

In de toekomst wordt van medewerkers verwacht dat zij de verschillende nieuwe media op dezelfde manier als de papieren informatie van nu kunnen managen. Medewerkers horen alsmaar meer in staat te zijn om hun eigen visuele informatie te creëren en te presenteren, zodat zij betrokkenheid onder hun doelgroep kunnen genereren. Daardoor wordt het bezitten van geavanceerde vaardigheden om met deze creatieve tools om te gaan alleen maar belangrijker.

7. Multidisciplinair

Multidisciplinariteit is het hebben van de kennis en de vaardigheden om concepten die meerdere disciplines omvatten te begrijpen. Waar het in de 20ste eeuw normaal was om als medewerker gespecialiseerd te zijn in één bepaald onderwerp of discipline, verwachten organisaties in de toekomst juist de beheersing van een combinatie van disciplines van hun medewerkers.

8. Efficiënte informatieverwerking

De nieuwe generatie medewerkers zullen bedreven moeten raken in het werken met nieuwe tools en in staat zijn om nieuwe technieken te ontwikkelen om cognitieve overdosis te voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan technieken als het sociaal filteren – het ordenen en taggen van data zodat hogere kwaliteitsinformatie gescheiden wordt van de overige ruis.

Conclusie

Opvallend is dat als je kijkt naar de belangrijkste competenties van de toekomst die the Institute for the Future noemt, de meeste nu eigenlijk ook al van belang zijn. De genoemde competenties zullen echter steeds onmisbaarder worden, omdat de digitalisering en technologisering verder zullen doorzetten. Je zou misschien wel kunnen zeggen dat we nu in een soort overgangsfase zitten. Als medewerker kom je er nu nog mee weg dat je bijvoorbeeld niet met de grote stroom aan data overweg kan, of geen video kan monteren. Volgende jaar zal dat anders zijn. Alhoewel machines mensen nog niet volledig buitenspel zullen zetten, zullen veel banen veranderen of zelfs geautomatiseerd worden. Des te meer redenen om je als medewerker continu te blijven ontwikkelen.

Auteur: Nienke Aning

Mogelijk ook interessant

In het verlengde van de inhoud van de artikelen op onze website, biedt Utrecht Business de mogelijkheid op het onderwerp/vakgebied een opleiding te volgen. Hiertoe worden verschillende varianten aangeboden.